Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’da çöküş yıllarında ardı ardına bağımsızlığını ilan etmiş olan Yunanistan, Bulgaristan devletleri karşısında kendi varlığını ayakta tutmak isteyen Balkan Türklerini zorda bırakmıştı. Balkanların Osmanlı Devleti hükümranlığında kalmasında büyük rolü oynayan ve geçmişte Anadolu topraklarından göç ederek buraları vatanlaştıran Balkan Türkleri asimilasyon tehdidi ile karşı karşıya kaldı.
Osmanlı döneminde kullanılan eski hicri takvimine 1293 tarihinde olduğu için halk arasında 93 Harbi olarak adlandırılan 1877’de Osmanlı Devleti ile Rus Çarlığı arasında gerçekleşen savaşta yenilen Osmanlı’nın Balkanlar’daki hakimiyeti son bulmuştu.
Bu savaşın ardından Balkanlar’da varlığını sürdürme mücadelesine giren Balkan Türkleri, 4 Mart 1878 tarihinde Tımraş Cumhuriyeti’ni kurar. Ahmet Timirski, (Tımraşlı) Abdullah Efendi, Hacı Halil Efendi, Kara Yusuf Çavuş ve Hidayet Paşa adlı kişilerin önderliğinde kurulan Tımraş Cumhuriyeti yaklaşık 600 bin kilometre karede yaşamlarını sürdüren Türklerin bağımsız devleti olarak 30 yıl ayakta kalır! Balkanlara başta İngiltere olmak üzere ABD ve bir çok devletin müdahalesi sonrasında daha fazla ayakta kalamayan Tımraşlıların büyük bölümü 1912 yılında Anadolu’ya göç etmek zorunda kalır. Ancak göç etmeyenlerde vardır. Bulgaristan, Makedonya, Yunanistan ve Güney Rodoplar bölgesinde yaşamlarını sürdüren Türkleri’nde bir bölümü 1924 yılında gerçekleşen Mübadele ile Anadolu topraklarına yerleşirler.(*Ercan Çokbankir/Arkelog ve Tarihçi)
İzmir Pomaklar Derneği’de atalarının geçmişte kurdukları Tımraş Cumhuriyeti’nin kuruluşunu kutlamak ve yad etmek adına dört yıldır 4 Mart tarihini Tıraş Cumhuriyeti’nin Kuruluş Yıldönümü olarak kutlamak adına bir araya geliyor.
Türkiye Pomaklar Federasyonu himayesinde İzmir Pomaklar Derneği’nin daveti üzerine Türkiye’nin birçok bölgesinden Pomaklar Kuşaadası’nda toplanıyor.
İzmir Pomaklar Derneği Başkanı Gürbüz Öngören davet ile ilgili yaptığı açıklamada “Atalarımız Osmanlı Devleti’nin kaybettiği 93 harbi sonrasında varlığını sürdürmek adına kurudukları Tımraş Cumhuriyeti’ni kurmuşlardı. Daha sonra hep birlikte Milli Kurtululuş Mücadelesi içerisinde yer alarak Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarıyla birlikte yeni Türkiye Cumhuriyeti’ni kurdurlar. Bizler onları unutmadık. Onları şükranla yad etmek ve gelecek nesillere anlatabilmek adına her yıl 4 Mart’ta Türkiye Pomakları olarak bir araya gelmeye gayret ediyoruz. Bir arada olurken onları anıyoruz. Daha sonra aileler olarak hep birlikte eğleniyoruz”dedi.
Öngören Tımraş Cumhuriyeti’nin 140.Yılı için düzenlenecek geceye Avrupa’dan İsmail Musa, İzmir Barosu Başkanı Aydın Özcan, Cumhuriyet Savcısı Taner Şimbil, Gaziemir Kaymakamı Yaşar Dönmez, Gaziemir Belediye Başkanı Halil İbrahim Şenol, Eskişehir, İnegöl, Bursa, Soma, Gönen, Biga, Çan, Çanakkale, İstanbul olmak üzere Pomak dernekleri başkan ve temsilcileri ve İzmir Balgöç Genel Başkanı Abdurrahim Nursoy’unda aralarında yer aldığı 600’ün üzerinde davetli topluluğu Kuşadası Fantasia Hotel’de bir araya geleceğini söyledi.