Çocuğa sınır koyma  sonuç ve sürece bağlıdır. Bir sınır öyle iyi ifade edilmelidir ki çocuk, kabul edilebilir davranışın nelerden oluştuğunu ve hangi davranışın kabul edileceğini açıkca anlayabilsin.

Ebeveynlerin, yaptıkları şeyin doğruluğundan emin olmadıkları durumlarda bir şey yapmamaları daha uygun olmakla beraber düşüncelerini de açıklığa kavuşturmalıdırlar.

Sınır koyarken belirsiz bir dil kullanan ebeveynler sonsuz tartışmalar içinde kaybolurlar. Kararsız ve beceriksizce uygulamaya konulan sınırlamalar ise çocuğa karşı bir meydan okumaya ve hiç kimsenin kazanamayacağı bir istekler savaşına yol açabilir.

Sınırlarda esnek olmak doğrudan reddetmekten daha iyidir. Çocuklarımıza bazen ayrıntılı cevaplar vermek gerekir ve çocuğumuzun duygularını anladığımızı göstermeliyiz.

Çünkü, insanoğlu, anlaşılınca sevildiğini hisseder.

Sınırlar kısa ve kişisel olmayan bir tarzda ifade edilmelidir. Örneğin; "Bugünlük televizyon izleme süren bitti." ifadesi "Bugün yeteri kadar televizyon seyrettin, kapat artık." demekten daha iyidir.

Bir nesnenin işlevini gösterdiğimizde sınırlar daha istekli bir biçimde kabul edilir. Örneğin; "Sandalye oturmak içindir, üzerine ayak koymak için kullanılmaz." ifadesi "İndir o ayaklarını" ifadesinden daha iyidir.

Çocuklar aktif oyuna ihtiyaç duyarlar. Fiziksel aktivitede bulunmaları yaratılışları gereğidir. Koşmak, ip atlamak, yüzmek, bisiklete binmek gibi. Bu motor aktiviteler pek sınırlandırılmamalıdır.

Küçük çocuklarda fiziksel aktivitenin engellenmesi, saldırganlık şeklinde ifade edilen duygusal gerilime sebep verir. Enerjinin boşaltılması için uygun bir çevre oluşturulmalıdır. Aile hayatı için bu önemlidir.

Çocuk ifade edilmiş bir sınırlamayı ihlal ettiğinde ne yapmalıyız?

Eğitim süreci, ebeveynin sevecen fakat kararlı bir yetişkin olarak kurallara bağlı kalmasını gerektirir. Çocuğa tepki verirken kavgacı olmamalı, gereksiz nasihatlerden kaçınmalı; sınırların adil veya adaletsizliği hakkında bir tartışmaya girmemeli ve uzun açıklamalardan uzak durmalıyız.

Bir çocuk sınırı aştığında, misilleme yapılacağını ve cezalandırılacağını düşündüğü için endişesi artar. Böyle durumlarda çocuğun endişesini artırmayınız.

Eğer ebeveynler çok fazla konuşursa, güçlü oldukları izlenimini vermeleri gereken bir zamanda zayıf oldukları izlenimini vermiş olurlar. Çocuklarımızın, kuralların uygulanabilirliği için sizin ya da bir yetişkinle güç birliği yapmaya ihtiyaç duyduğu anlar olacaktır. Bir sınırlama getirilirken çocukla bir istekler savaşı başlatmamak için dikkatli olunmalıdır. Örneğin, "Ben parkı çok sevdim ve eve gitmek istemiyorum. Akşama kadar parkta kalacağım." diyen çocuğa "Süren bitti" demek yerine, "Buradan hoşlandığını ve daha fazla kalmak istediğini biliyorum ama şimdi eve gitme zamanı geldi." diyebiliriz.

Küçük çocuklara karşı eylem dili, söylemlerimizden daha etkilidir.

Sınırları aşan çocuklara fiziksel ceza verilmesi konusunda ise; bu durum çocuğumuzun bilincinin gelişmesini engeller. Çocuğa vurmak, suçu kolayca hafifletir. Yaramazlığın bedelini ödediği hissi oluşur. Çocuk davranışını tekrarlamakta kendini özgür hisseder.

Şunu unutmayalım ki; çocuklar istediğimiz gibi değil yetiştirdiğimiz gibi olurlar.

Çocuklarımızla, "Kitap oku, test çöz." diyerek kavga etmek yerine, onlarla beraber çocuklaşma günlerini kaçırmayalım. Ve bu birliktelikle, nice önemli duyguların beraber paylaşılmasına vesile olalım.

Hepinize keyifli bir yaz tatili diliyorum.

Mümin ÇÖPÜR