Çocuklarda minnet duygusu uyandırmak eğitime büyük zarar verir. İnsanın ruhunu zedeler.

Okulda zayıf not alan çocuğa karşı yetişkinin “Ben sana kaç kere derslerini vaktinde yap dedim, bak şimdi zayıf aldın.” sözü, çocuğun ruhunda “anneye ve babaya itaat etmezsem zayıf almaya devam ederim” düşüncesini çağrıştırır. Yine, “Paranın kıymetini bil. Ben bu harçlığı sana verirken ne kadar çok zor şartlar altında çalışıyorum.” demek çocuğu minnet altına sokar. Minnet duygusu sadece çocuklar için ezici ve kişilik bozucu değildir.Yetişkinlik döneminde de insanın ruhunu rahatsız eden bir duygudur. Bir çok anne baba çocuklarında oluşturdukları minnet duygusu ile çocukların sadece kendilerine itaate mecbur olduklarını düşünür. Oysa, minnet öyle bir duygudur ki erken yaşta çocuğun ruhuna bir kene gibi yapışır. Bu duygunun verdiği ezikliği çocuk yaşamı boyunca taşır. Sanki herkese karşı bir minnet borcu varmış gibi ezilir. Kendisini ortaya koymaktan çekinir. Kendisini ikinci sınıf bir insanmış gibi hisseder.

Anne baba, çocuklarına karşı minnet duygusundan veya zorlama ile oluşacak bir itaaten daha çok bilgi ve saygınlığa dayanan bir ebeveyn çocuk ilişkisi kurmaya çalışmalıdır. Bu tarz bir ilişki çocuğun anne babasını rehber ve yol gösterici olarak kabul etmesine neden olur.
Minnet duygusu, anne babalar “höt” deyince kalk “dur” deyince duran, sözüm ona akıllı uslu çocuklar olarak onları yetiştirmek anlamı taşımamaktadır. Anne babanın bu davranışı çocuklar üzerinde kişilik bozukluğuna sebep olmaktadır. Sözünü dinletmeye çalıştığı çocuğuna güç gösterisi ile bunu yapıyorsa, çocuk kendisini ezene karşı sığınma hissi duyar. Çocukların bu sığınma hissini “çocuğum beni seviyor” diye yorumlayan anne baba yanılgıya düşer. Böyle bir çocuk, kişiliğinin tahrip olmaması için onu ezen kişiye karşı itaat etmek mecburiyetinde kalmıştır.

Bazı çocuklar, 7 yaşına gelinceye kadar, kendilerini en çok ezen ebeveyne sığınmak zorundadır. Ailede kim onu en çok eziyorsa, çocuk ondan kaçamayacağını anlamış, şerrinden emin olmak için sevimli görünmeye çalışmaktadır. Böyle çocuklar ileride ergenlik döneminde büyük patlamalar yaşar; kapıları çarpar kırar, “Of bıktım sizden” biçiminde isyan edebilir ya da ezikliğini devam ettiren bir yapıya bürünür. Ceza almamak için sinsiliği, ödül almak için kurnazlığı öğrenir.

Çocuğa teklif edilen yardımlar minnet duygusu oluşturmadan sunulmalıdır ki çocuk kendi benliğinde oluşan baskı ile anne babasının yanında yaşayacağı huzuru  kaybetmesin. Oysa ki, bir  anne baba çocuğun ruhunu minnet duygusu oluşturarak teslim alma yönelişi içindeyse çocuk kendini ezik ve çaresiz hisseder. Anne babalar minnet duygusunun işe yaradığını gördükçe çocuklarını kendilerine boyun eğiyor olmasının yanılgısına kapılmaktadır. Belki minnet duygusu kişiyi esir almaya yarayabilir, itaate mecbur bırakabilir ama ruhunda büyük zararlara yol açar.
Çocuk yanlış yaptıkça doğruyu bulur, yanlış yaptıkça yaşama dokunarak hayatı öğrenir.

Anne babalar maalesef çocuklarının yanlış yapmalarına izin vermiyorlar. Çocuklarda, erken yaşta yaşamı öğrenmelerine yardımcı olacak yanlışlar, izin verilmemesi durumunda yetişkinlik döneminde tekrarlanıyor. Anne babaların bu konuda en büyük korkuları ya yanlış alışkanlıklar kazanırsa? Halbuki ruhen hasta olmayan hiç kimse bile bile yanlış yapma eğiliminde olmaz.

İnsan mükemmel bir şekilde yaratılmıştır.

Çocuk, doğrunun ne olduğunu, bir yanlış yaptığında anne babası tarafından incitici olmayan bir yol gösterici tavırla karşılaşırsa yapılan yanlışı anlar ve ders çıkarır. Yol göstericilik ve rehberlik esnasında çocuk incitilir, küçük düşürülür ve minnet duygusu içine itilirse, yanlışı görse bile kendi kişiliğini korumak adına kendini inciten yetişkinin gösterdiği doğru yola girmeyi tercih etmeyebilir.

Sevgiyle ve sağlıklı iletişim içinde kalın..

Mümin ÇÖPÜR

İletişim: mumincopur@mynet.com